Arnavutluk’un başkenti Tiran, mimari ve gastronomi alanlarında bizim kültürümüze oldukça yakın bir kent. Arnavut Ciğeri, Elbasan Tava gibi tanıdık lezzetleri bulabileceğiniz Tiran gezilecek yerler listesinde de fark edebileceğiniz gibi Osmanlı döneminden kalma yapıları barındırıyor. Komünist dönemin yıkıcı etkisini üzerinden atan kentte ayrıca İtalyan, Sovyet ve Yugoslav esintilerini de görmeniz mümkün.
Tiran Gezilecek Yerler Listesi
Tiran’da hem konaklama tesisleri hem de gezilecek yerler ağırlıklı olarak kent merkezinde bulunuyor. Toplu ulaşımın otobüslerle sağlandığı kentte fiyat farklılığından dolayı taksilere binmeden önce pazarlık yapmakta fayda var.
1. İskender Bey Meydanı
1968’den itibaren şu anki adıyla anılmaya başlanan İskender Bey Meydanı (Skanderbeg Square), kentin merkezi konumunda. Tarihi mekânlara yakınlığı nedeniyle Tiran gezilecek yerler listenizin ilk sırasında yer verebileceğiniz meydanda Arnavutların ulusal kahramanı olan ve Osmanlı’ya karşı ülkesini savunan İskender Bey’in anıtı bulunuyor. Meydan çevresinde ziyaret edebileceğiniz yerlerin başında Ulusal Tarih Müzesi, Ethem Efendi Camii ve Saat Kulesi geliyor.
2. Ulusal Tarih Müzesi
1981 yılında ziyarete açılan Ulusal Tarih Müzesi (National Historic Museum Tiran), tarih öncesi zamanlardan yakın döneme kadar ülke tarihi hakkında detaylı bilgi içeren bir koleksiyona sahip. Müzenin, tasarımı Enver Faja tarafından yapılan binasında sergilenen bu zengin koleksiyon 8 bölüme ayrılmış. Antik Dönem Pavyonu’nun en geniş koleksiyonu barındırdığı kültürel tesisin girişinde yer alan mozaik, Arnavutluk’un Osmanlı’ya karşı bağımsızlık mücadelesini, komünist dönemi ve günümüzdeki halini anlatıyor.
3. Ethem Bey Camii
İnşası 18. yüzyılın sonunda Molla Bey tarafından başlatılan Ethem Bey Camii (Et’hem Bey Mosque), 19. yüzyılın ilk çeyreğinde yapıya adını veren oğlu tarafından tamamlanmış. Komünist rejim döneminde yıkılmayan; ancak ibadete kapatılan yapı, 1991 yılında 10.000 kişinin katıldığı bir başkaldırıyla tekrar açılmış. İçerisinde Ethem Bey ve eşinin mezarlarının bulunduğu dini yapının dış cephesi, İslami sanatta ender görülen ağaç, şelale, köprü motifleri işlenmiş fresklerle süslenmiş.
4. Saat Kulesi
Yan tarafındaki caminin tamamlanmasını sağlayan Ethem Bey tarafından 1822 yılında inşa ettirilen Saat Kulesi (Clock Tower), 1948’de 1. derece kültürel anıt statüsüne alınmış. 35 metre uzunluğundaki tarihi yapı, ilk yapıldığında üst kısmına Venedik yapımı bir çan monte edilmiş. Her saat başı çalan bu çanın yerine 1921’de Alman yapımı saat düzeneği yerleştirilmiş. 2. Dünya Savaşı’nın ardından restore edilirken saat düzeneği Çinliler’in katkısıyla yenilenen kulenin üst kısmına 90 basamaklı merdivenini çıkarak ulaşabilirsiniz. Yapının üst kısmı kent manzarasını izlemek ve fotoğraf çekmek için ideal.
5. Opera Binası
Günümüzde Arnavutluk Müzik ve Sanat Akademisi tarafından kullanılan binada 1953 yılında kurulan Ulusal Opera ve Bale Topluluğu, 1963’ten itibaren Opera Binası (National Theatre of Opera and Ballet) olarak da anılan Kültür Sarayı’nda faaliyet göstermeye başlamış. İşçi Partisi’nin verdiği emirle 1959 yılında inşasına başlanan yapı, aynı zamanda Ulusal Kütüphane’ye ev sahipliği yapıyor. Sıklıkla yerel sanatçıların müzik ve dans gösterilerine sahne olan binada uluslar arası toplulukların performanslarına da yer veriliyor.
6. Kültür Merkezi
Özgün mimariye sahip Kültür Merkezi‘ni (Pyramid of Memory) içerisinde düzenlenen kültürel ve sanatsal etkinliklere katılmak için Tiran gezilecek yerler listenize ekleyebilirsiniz. 1988 yılında Enver Hoca Müzesi adıyla açılan yapının tasarımını diktatörün kızı ve damadı yapmış. Komünist rejimin yıkıldığı 1991 yılından itibaren günümüzdeki işleviyle hizmet vermeye başlayan bina, Kosova Savaşı sırasında NATO ve insani yardım kuruluşları tarafından üs olarak da kullanılmış. İnşa maliyeti nedeniyle Arnavutluk tarihinin en pahalı binası olarak anılan binanın bir kısmında yerel bir TV kanalı faaliyet gösteriyor.
7. Blok Mahallesi (Ish-Blloku, Ex-Block)
Komünist rejim döneminde sadece politbüro üyelerinin girmesine ve ikametine izin verilen Blok Mahallesi (Ish-Blloku, Ex-Block), günümüzde kentin sosyal hayatının merkezi haline gelmiş. Kent merkezinden 10-15 dakikalık bir yürüyüşle ulaşabileceğiniz mahalle, rengârenk boyanmış apartmanları sayesinde ilgi çekici görünüme kavuşmuş. “Genç Arnavut elitlerin oyun alanı” olarak adlandırılan yerleşim bölgesinde keyifli saatler geçirip, lezzetli yemeklerin tadına bakabileceğiniz çok sayıda restoran, kafe ve bar bulunuyor.
8. Büyük Park
Kent merkezinin güneyinde yer alan Büyük Park (Grand Park) yerel halkın karmaşadan kaçıp, huzurlu vakit geçirmek için kullandıkları bir yeşil alan. Ortasında yapay gölün bulunduğu park içerisinde yürüyüş yaparken St. Procopius Kilisesi’ni, Tiran Başkanlık Sarayı’nı ve Arnavutluk tarihinin önemli şahsiyetlerine adanmış anıtları ziyaret edebilirsiniz. 1955-1956 yılları arasında Bulgar menşei bir plana sadık kalınarak inşa edilen parkın güney çıkışı yakınında ise hayvanat bahçesi ve botanik bahçesi yer alıyor.
9. Dajti Dağı
Kentin doğusunda yer alan Dajti Dağı (Mount Dajt), sahip olduğu doğal güzellikler nedeniyle 1966 yılında milli park ilan edilmiş. Zirvesinin 1.613 metrelik Ramno Tepesi olduğu dağ, kışın karla kaplı olduğu için bu hava olayını nadiren görebilen kent halkı tarafından yoğun bir şekilde ziyaret ediliyor. Ağaç ve hayvan çeşitliliği açısından zengin olan milli parkta doğa yürüyüşleri sırasında görebileceğiniz çok sayıda kanyon, şelale, mağara ve göl bulunuyor. Tarih öncesinde bölgeye gelen yerleşimcilerin kurdukları sivil ve askeri alanlar ise yakın zamanda keşfedilmiş.
10. Barış Çanı
Piramit’in hemen yanında bulunan Barış Çanı (Peace Bell), sahip olduğu anlam nedeniyle Tiran gezilecek yerler listesine alınmayı hak ediyor. Geçmişin hatırlatıcısı olan çanın yapımında yüzlerce masum insanın hayatını kaybettiği 1997’deki iç savaş sırasında harcanan mermilerin kovanları kullanılmış. Üzerindeki işlemeleri ölümle yaşam arasındaki zıtlığı vurgulayan eserde savaşın yarattığı acılar ve barışın önemi vurgulanmak istenmiş.
11. Hristiyan Ortodoks Diriliş Katedrali)
2012 yılında inşası tamamlanan Hristiyan Ortodoks Diriliş Katedrali (Resurrection of Christ Orthodox Cathedral), kentin ana meydanının güneybatısında yer alıyor. Balkanlar’ın en büyük 3. Ortodoks katedrali unvanını taşıyan dini yapı, Arnavutluk Ortodoks Kilisesi’nin dirilişinin 20. yıl dönümünde kullanıma açılmış. Yapı, dini işlevinin yanı sıra kültürel faaliyetlerin de sürdürülebileceği bir tasarımla inşa edilmiş. Kubbesi 32,2, çan kulesi ise 46 metre yüksekliğe sahip olan katedralde bu nedenle kültür merkezi, kütüphane ve küçük bir müze faaliyet gösteriyor.
12. Hayvanat Bahçesi
Büyük Park ile Botanik Bahçesi arasında yer alan Hayvanat Bahçesi (Tirana Zoo), 1966 yılında ziyarete açılmış. Bu alanda ülkede faaliyet gösteren tek tesis konumundaki hayvanat bahçesinin 7 hektarlık alanı içerisinde az sayıda memeli ve kuş türü barınıyor. Yerel halkın büyük ilgi gösterdiği tesis, daha büyük ve modern bir alana taşınacağı için 2015 yılı itibariyle kapatılmış.
13. Enver Hoca Mezarı
Komünist rejimin son lideri olan Enver Hoca Mezarı (Enver Hoxha’s Grave), 1985’te vefat etmesinin ardından ilk olarak Ulusal Şehitler Mezarlığı’ndaki Arnavutluk Ana Anıtı ile Qemal Stafa’nın mezarı arasına gömülmüş. 1990’lı yılların başında yaşanan devrimin ardından ülke tarihinde onurlu bir yere sahip olmadığına ve mezar yerinin değiştirilmesine karar verilmiş. Günümüzde Enver Hoca Mezarı, kentin kamuya açık ana mezarlığında yer alıyor. Mezarı, kırmızı renkli mermerleri sayesinde kolayca fark edebilirsiniz.
14. Bektaşi Dünyası
Kent merkezinin kuzeydoğusunda yer alan Bektaşi Dünyası (Bektashi World Centre), mimari açıdan özgün büyük bir tekkeden oluşuyor. Giriş katında Bektaşi düzenini anlatan bir müzenin ve hediyelik eşya dükkânının bulunduğu tekke, 1925 yılında kurulmuş. İç kısmı tavandan tabana mermer mozaiklerle kaplanmış olan yapı, günümüzdeki görünümünü 2015 yılında gerçekleştirilen kapsamalı yenileme çalışmalarının ardından kazanmış.
15. Myslym Shyri Caddesi
Alışveriş tutkunlarının Tiran gezilecek yerler listelerine ekleyebilecekleri Myslym Shyri Caddesi, kentin en canlı bölgelerinden birisi. İskender Bey Meydanı’na yürüme mesafesindeki cadde üzerindeki dükkânlarda seçkin markaların mağazaları hizmet veriyor. Modern olanaklara sahip konaklama tesislerinin bulunduğu cadde eğlence ve yeme-içme olanakları açısından da gezginleri memnun eden pek çok mekânı barındırıyor.
Tiran gezilecek yerler listenize eğer vaktiniz olursa şu noktaları da ilave edebilirsiniz; Kemal Stafa Stadyumu, Tiran Kalesi, Bunk’ Art Müzesi, Tanner Köprüsü, Ulusal Arkeoloji Müzesi, Ulusal Kütüphane, Tiran Mozaikleri ve Sali Shijaku Geleneksel Evi.
Tiran’da nerede kalınır?
Tiran seyahatinizde konaklama için 4 yıldızlı Tirana International Hotel & Conference Center adlı tesisi tercih edebilirsiniz. Bunun dışında şehirde yer alan tüm otelleri incelemek için tıklayın.
4 yıldızlı Tirana International Hotel & Conference Center, konaklama için güzel bir seçenek.
Tiran gezilecek yerler konusu kısaca bu şekilde. Şimdiden iyi tatiller dilerim.